مارگیر و اژدها

مولانا داستان را اینگونه آغاز می کند:

یک حکایت بشنو از تاریخ گوی / تا بری زین راز سر پوشیده بوی

و بعد داستان مارگیری آغاز می شود که برای شکار مار به کوهستانی سرد و پربرف می رود. او به دنبال ماری می گشت اما ناگهان اژدهایی مرده یافت. در اینجا مولوی گریزی انتقادی می زند که چرا مردم به دیدن ماری حیران می شوند در حالیکه وجود خود آدمی و اعماق او اگر مورد تماشا و درون نگری قرار گیرد تماشایی ترین و زیباترین مناظر است. به همین منظور می گوید

مارگیر از بهر حیرانی خلق / مار گیرد اینت نادانی خلق

آدمی کوهیست چون مفتون شود / کوه اندر مار حیران چون شود

خویشتن نشناخت مسکین آدمی / از فزونی آمد و شد در کمی

خویشتن را آدمی ارزان فروخت / بود اطلس خویش بر دلقی بدوخت

صد هزاران مار و کوه حیران اوست / او چرا حیران شدست و ماردوست

سپس ادامه ماجرا را پی می گیرد که مارگیر اژدها را با هزار زحمت برای تماشای خلق به بغداد آورد. مارگیر می پنداشت که اژدها مرده است اما او نمرده بود بلکه در برف کوهستان یخزده (افسرده) بود.

بعد در اینجا دوباره مولانا گریزی می زند به نکته ای که پس از انقلاب کوانتم فیزیک نظریه هایی دال بر صحت آن ارایه شده و آن همانا هوشمند بودن اجسام بی جان (جمادات) است که در سطوح ساب اتمیک (زیر اتمی) در حال پژوهش است.بعد در مورد اژدها می گوید:

او ز سرماها و برف افسرده بود / زنده بود و شکل مرده می نمود

عالم افسرده است و نام او جماد / جامد افسرده بود ای اوستاد

باش تا خورشید حشر آید عیان / تا ببینی جنبش جسم جهان

چون عصای موسی اینجا مار شد / عقل را از ساکنان اخبار شد

مرده زین سو اند و زان سو زنده اند / خامش اینجا آن طرف گوینده اند

چون از آن سوشان فرستد سوی ما / آن عصا گردد سوی ما اژدها

کوهها هم لحن داودی کند / جوهر آهن بکف مومی بود

باد حمال سلیمانی شود / بحر با موسی سخن دانی شود

مار با احمد اشارت بین شود / نار ابراهیم را نسرین شود

سنگ با احمد سلامی می کند / کوه یحیی را پیامی می کند

ما سمیعیم و بصیریم و خوشیم / با شما نامحرمان ما خامشیم

چون شما سوی جمادی می روید / محرم جان جمادان چون شوید

از جمادی عالم جانها روید / غلغل اجزای عالم بشنوید

و اما در ادامه داستان مارگیر اژدها را در بغداد روی پلی می اندازد و محض احتیاط آن را با ریسمانهای محکم می بندد. مردم نیز اندک اندک جمع می شوند و حیران و شگفت زده اژدها را تماشا می کنند، غافل از اینکه خورشید تند عراق به تدریج در حال گرم کردن اژدها و آب نمودن یخهای اوست. پس از مدتی کوتاه اژدهای یخزده گرم شد و جان گرفت و حمله به جماعت برد صدها نفر و از جمله خود مارگیر را بلعید و هلاک کرد. مولانا در اینجا اژدها را استعاره از نفس انسان می گیرد که تا افسرده و یخزده و بی آلت است مظلوم و بی خطر است اما همینکه جان گرفت و آلت مناسب را بدست آورد مانند آن اژدها حتی صاحب خود را هم خواهد بلعید. می توان این داستان را شرح برخورد انسان سنتی با عصر مدرنیته دانست که در سنت بی آلت و بی خطر بود و حالا با ابزارهایی چون علم و تکنیک که مدرنیته در اختیارش قرار داده وحشیانه به جان خود و جهان افتاده است.

نفست اژدرهاست او کی مرده است / از غم و بی آلتی افسرده است

گر بیابد آلت فرعون او / که به امر او همی رفت آب جو

آنگه او بنیاد فرعونی کند / راه صد موسی و صد هارون زند

کرمکست آن اژدها از دست فقر / پشه ای گردد ز ماه و جاه صقر

به عقیده مولانا باید نفس را همواره در فقر و فراق قرار داد اگرنه مایه مصیبت و دردسر می شود. او در ادامه می آورد:

اژدها را دار در برف فراق / هین مکش او را به خورشید عراق

تا فسرده می بود آن اژدهات / لقمه اویی چو او یابد نجات

مات کن او را و آمن شو زمات / رحم کم کن نیست او ز اهل صلات

کان تف خورشید شهوت بر زند / آن خفاش مردریگت پر زند

و اینگونه این داستان زیبا به پایان می رسد.

< شهبازی>

همخوانی

امین اومده بود که براش تو دانشگاه درس بگذارم. عجیب بود چون قبلا اصلا دوست نداشت البته نکته این بود که تن صداش به درد اینکار نمی خورد من هم متوجه بودم اما بروش نیاوردم.

دبیرستان که بودم همیشه اول ترم که میشد با کلی ذوق شوق می رفتم کتابام را می گرفتم همیشه یادمه که من اولین کاری که میکردم این بود که کتاب ادبیات فارسی و فیزیک را با اشتیاق شروع می کردم به خوندن. چه همخونیی این دو موضوع باهم داشت!!

شعرای کتاب فارسی اول از همه و بعدشم اون آزمایشات و نظریه های توی کتاب فیزیک را می خوندم.

معلم ها تقریبا همشون از قبل معلوم بودند و خیلی کم اتفاق میوفتاد که با کسی درس داشته باشیم که تا حالا نشناخته باشیمش.

فکر کنم کلاس جبر بود همه نشسته بودیم و حدس هم میزدیم که فلانی میاد سر کلاس و مثل همه کلاسای پسرونه تو سر و مغز هم میزدیم و شلوغ میکردیم.

یکهو در باز شد.

یه آقای قد بلند فکر کنم حدودای ۱۸۵

موهای نیمه فرفری

ریش و سیبیل ستاری

قیافه فوق خشن!!

همه شکشون زد. جیک از کسی بلند نمی شد. رفت و پشت میز وایساد. کسی جرات صدا کردن را نداشت آخه اگه اخلاقشم مثل قیافش می بود پدرمون در اومده بود.

انگار خودشم داشت دست دست می کرد. سکوت جالبی بود. 

بعد از یک دقیقه که جیکی از کسی بلند نشد معلم شروع کرد به سخن گفتن.

به نام خدا من آقای  --- هستم معلم جبر.

همه داشتند به هم نگاه می کردند و انگار هر کدومشون داشتند از خنده منفجر می شدند اما بازم جراتشا نداشتند.

آخه صدای اون آدم با اون قیافه درست مثل یک زن خیلی خیلی نازک بود.

بعد از تموم شدن کلاس همه اداشا در میاوردند. 

گذشت و گذشت دیگه همه فهمیده بودند که اون آدم با قیافه خشن و صدای نازک یک خصلت دیگه هم داشت که به قیافش نمی خورد. خیلی خیلی خوش قلب و مهربون بود خیلی ها باهاش درد دل می کردند.

توضیحات: خاطره از زبون یکی از دوستان بود البته این حادثه برای خودم هم اتفاق افتاده اما نه با این شدت.

سال نو خورشیدی

سال نو آغاز شده. قدیما لحظه شماری می کردیم برای عیدیهاش برای پیکهای نوروزی برای دید و بازدیداش اما دیگه اون حال و هوا نیست در واقع دلیل عمدش اینه که هر جایی میریم همه به خودشون اجازه میدند که نظرات خیرخواهانشون!! را در مورد من جاری کنند و لیستهای مورد نظر خودشون را  رو کنند.

انگار که بنده نمی تونم دختر مناسب پیدا کنم. تنها استراتژی من هم اینه که اخمهام را توهم می کنم یا تحمل می کنم. 

به هر حال سال نو خورشیدی یک تلنگریه به آدم که آهای! داره عمرت طی میشه تا کی ...

من سال خورشیدی را از سال قمری بیشتر دوست دارم یه جورایی ثبات داره میتونه حس را منتقل کنه یعنی وقتی یکی میگه تو گرمای تیرماه همه درکش می کنند اما قمری اینجور نیست.

البته برای چیزهایی که به مذهب مربوط میشه همون قمری بهتره مانند ماه رمضون. درواقع قمری هم اولش این نبوده و چرخشی وجود نداشته. برای همین هست که مثلا ماه بهار ( ربیع)  و ماه خشکسالی( جمادی) داریم.

تا اونجایی که می دونم قبلا ماههای قمری سر جاشون ثابت بودند و برای جبرای کسری روز هر فکر کنم ۳ سال ماهها بجای ۱۲ ماه ۱۳ ماه میشده اما بعدش که تو قرآن خدا گفت که عدد ماهها نزد خدا ۱۲ هست دیگه این ۱۳ حذف شد و این باعث چرخش ماهها شد.

واقعا چرا خدا چنین دستوری داده؟

 اما یک چیز جالبی وجود داره. این نشون میده که اعداد به صرف عدد بودن دارای مفهومند و عدد ساخته پرداخته ذهن آدما نیست.

به هر حال خورشیدی اینجور نیست. خیلی زیباست که روز اول سال ایرانیان روزیست که توسط یک واقعه نجومی مشخص میشه یعنی اعتدال بهاری همین مشخصش بود که باعث ثبابتش شد در واقع زمانی که همه دنبال تقلید و عربیزه کردن ایران بودند با وجود تغییر تقویم رسمی همون اعراب هم مجبور بودند برای کشاورزی  و خراج از کشاورزان از  تقویم مبتنی بر خورشید استفاده کنند که بهش می گفتند تقویم خراجی.

مشکلات دیگه ای که تو تقویم قمری هست اینه که چون مبتنی بر رصد ماه هست ممکنه با وجود یکی بودن تقویم دو کشور به دلیل رصد یا عدم رصد روز های دو کشور جابجا بشند در صورتی که در ایران و افغانستان اصلا همچین چیزی وجود نداره مشکلاتی مثل سالهای کبیسه متفاوت و چیزهای دیگه هم هست.